GÜZEL SAN‘ATLAR (7)

(...dünden devam)

Kayseri’de, Selçuklular zamanında yapılmış olan Cevher Nesîbe Şifâhânesinde, akıl hastalarının müzikle tedavi edildiği bir bölüm vardır. Tâ 9-10 yüzyıl önce müziğin ruh üzerindeki etkisini kavrayan İslâm âlimleri, bunu, Tekke yanında hastanelerde de uygulamışlardır. Bugün İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde, klasik Türk musikisinin bâzı psişik hastalıkların tedavisinde kullanımı ile ilgilenen bir bilim dalı mevcuttur.

Güzel sesinden dolayı Hz. Dâvûd'un tesbîhine kuşlar katılmış, dağlar onun sesini yankılamıştır. Ben, sesi son derece güzel olan hocam Hacı Muharrem Efendi'den dinlemiştim: Şafak vakti salât-ü selâm okurken bülbüller gelip eline çarpmışlar, çevresinde uçmuşlardır.

Peygamber (s.a.v.) şarkılar, neşîdeler ve hidâ (develeri şevke getiren türkü) dinlemiş ve bunlardan etkilenmiştir. Hz. Câbir ibn Semure (r.a.) der ki: “Allah'ın Elçisi(s.a.v.)in yanında yüz kereden fazla oturdum. Sahâbîleri şiir okurlar câhiliyye devrine âit olayları konuşurlardı. Kendisi bir şey demez, susardı, bazen da gülümserdi.” (Tirmizî, Edeb: 70, h. 2850)

Hz. Âişe (r.a.) da şöyle demiş: “Allah'ın Elçisi (s.a.v.), Mescidde Hassân için bir minber (kürsü) koyardı. Hassan, onun üstüne çıkıp Allah'ın Elçisini överdi, yahut onu savunurdu. Allah'ın Elçisi (s.a. v.) de ‘Hassân, Allah'ın Elçisini savunduğu sürece Allah onu, Ruhu'l-Kudüs'le destekler' derdi.” (Anılan eser.)

Serîd şöyle demiş: “Allah’ın Elçisi (s.a.v.)in huzurunda Ümeyye ibn Ebî's-Salt’ın şiirlerinden yüz kafiye okudum. Her kafiyeden sonra ‘Devâm et, oku!’ diyordu. En sonunda da: ‘Nerdeyse şi‘rinde Müslüman olacakmış!’ buyurdu.” (Müslim, Şiir: 1; İbn Mâce, Edeb: 41)

Ebû Dâvûd et-Tayâlisî'nin Enes'ten sahih senetle rivayetine göre “(Seferde) Enceşe kadınlara, Berâ ibn Mâlik de erkeklere hidâ eder(türkü söyleyip develeri şevke getirir)di. Enceşe'nin sesi güzeldi. Türkü söylediği zaman develer hızlanırdı. (Peygamber Aleyhisselâm zevcelerinin yanına gelip Enceşe'nin, söylediği türkü ile develeri koşturduğunu görünce):

– Enceşe, yavaş ol, camları kırarsın! dedi.” (Tayalisî, Müsned, s. 273, h. 2048; Buhârî, Edeb: 95)

Buhârî ve Müslim'in rivâyetlerinde ise hadîsi Enes'ten rivâyet eden Ebû Kılâbe: “Peygamber (s.a.v.) öyle bir kelime söyledi ki, onu herhangi biriniz söylemiş olsaydı, onunla eğlenirlerdi, ‘Camları kırarsın' dedi.” demiştir. (Buhârî, Edeb: 90; Müslim, Fedâil: 70-73;…)

(devamı yarın..)